Kosova dhe Serbia mbesin pa këstin e parë nga Plani i Rritjes së BE-së – Mali i Zi përfituesi i radhës

Mali i Zi është bërë vendi i radhës që përfiton këstin e parë financiar nga Plani i Rritjes së Bashkimit Evropian për Ballkanin Perëndimor, duke lënë vetëm Kosovën dhe Serbinë jashtë këtij procesi fillestar disbursimi.

Serbia e gatshme teknikisht, por në pritje për shkak të Moskës

Edhe pse Serbia ka përmbushur të gjitha procedurat teknike për përfitimin e fondeve, Brukseli heziton të japë dritën jeshile. Vizita e fundit e presidentit Aleksandër Vuçiq në Moskë ka ndikuar në këtë qëndrim të BE-së, e cila kishte kërkuar më herët që ai të shmangte këtë vizitë. Një disbursim i menjëhershëm pas kthimit të Vuçiq në Beograd mund të shihej si shpërblim diplomatik, çka BE-ja dëshiron ta evitojë.

Kosova – pa institucione, pa fonde

Ndërkohë, Kosova mbetet peng i një situate të zvarritur institucionale. Pa një parlament të konstituuar dhe një qeveri funksionale, vendi nuk mund të nisë as procedurat bazë të ratifikimit të marrëveshjeve me BE-në – një hap kyç për të marrë këstin e parë nga fondi evropian.

Zgjedhjet e mbajtura më 9 shkurt nuk kanë rezultuar ende në themelimin e institucioneve të reja, dhe njohësit e proceseve vlerësojnë se edhe nëse kjo ndodh së shpejti, do të duhen deri në tre muaj për të përmbyllur të gjitha procedurat e brendshme të nevojshme për disbursim.

Brukseli preferon zgjidhje të balancuar, por pritja është e vështirë

Një skenar i dëshiruar nga Komisioni Evropian do të ishte që fondet t’u dërgoheshin njëkohësisht Prishtinës dhe Beogradit, në mënyrë që të ruhet balanca politike dhe perceptimi i paanshmërisë. Por duke parë zhvillimet në Kosovë dhe situatën diplomatike të Serbisë, ky skenar mbetet pak i mundshëm për momentin.

Plani i Rritjes së BE-së për Ballkanin Perëndimor synon dyfishimin e ekonomisë së rajonit brenda dhjetë viteve dhe përfaqëson paketën më ambicioze të investimeve dhe reformave që BE-ja ka ndërmarrë ndonjëherë për gjashtë shtetet e rajonit.