Financial Times: Ukraina dhe SHBA-ja arrijnë marrëveshjen për mineralet

Ukraina dhe SHBA-ja kanë rënë dakord për kushtet për marrëveshjen e mineraleve, por ajo ende nuk është nënshkruar, raporton Financial Times. Mediumi ka cituar zëvendëskryeministren e Ukrainës dhe ministren e drejtësisë, Olha Stefanishyna të ketë thënë se marrëveshja e mineraleve është “vetëm një pjesë e tablosë”.

Financial Times shkruan se Kievi ka rënë dakord me Uashingtonin për një marrëveshje mineralesh që zyrtarët ukrainas shpresojnë se do të përmirësojë marrëdhëniet me administratën Trump dhe do të hapë rrugën për një angazhim afatgjatë të sigurisë së SHBA-së.

Sipas këtij mediumi, zyrtarët ukrainas thonë se Kievi tani është gati të nënshkruajë marrëveshjen për zhvillimin e përbashkët të burimeve të tij minerale, duke përfshirë naftën dhe gazin, pasi SHBA hoqi kërkesat për të drejtën e 500 miliardë dollarëve të ardhura të mundshme nga shfrytëzimi i burimeve.

Edhe pse tekstit i mungojnë garancitë e qarta të sigurisë, zyrtarët argumentuan se ata kishin negociuar kushte shumë më të favorshme dhe e përshkruan marrëveshjen si një mënyrë për të zgjeruar marrëdhëniet me SHBA-në për të mbështetur perspektivat e Ukrainës pas tre vjet lufte.

“Marrëveshja për mineralet është vetëm një pjesë e tablosë. Ne kemi dëgjuar shumë herë nga administrata amerikane se është pjesë e një tabloje më të madhe”, ka theksuar për Financial Times ,Olha Stefanishyna, zëvendëskryeministrja dhe ministrja e drejtësisë e Ukrainës që ka udhëhequr negociatat të martën.

Kushtet shumë të vështira të draftit origjinal- të cilat Presidenti Donald Trump i prezantoi si një mjet që Ukraina t’i kthejë SHBA-në për ndihmën ushtarake dhe financiare që nga pushtimi i plotë i Rusisë në vitin 2022 – provokuan zemërim në Kiev dhe kryeqytete të tjera evropiane.

Pasi Presidenti Volodymyr Zelenskyy refuzoi atë tekst fillestar javën e kaluar, Trump e quajti atë një “diktator” dhe dukej se fajësonte Ukrainën për fillimin e luftës. Versioni përfundimtar i marrëveshjes, i datës 24 shkurt dhe i parë nga FT, do të krijonte një fond në të cilin Ukraina do të kontribuonte 50 për qind të të ardhurave nga “monetarizimi i ardhshëm” i burimeve minerale shtetërore, duke përfshirë naftën dhe gazin, dhe logjistikën përkatëse.

Fondi do të investojë në projekte në Ukrainë. Ai përjashton burimet minerale që tashmë kontribuojnë në arkën e qeverisë ukrainase, që do të thotë se nuk do të mbulonte aktivitetet ekzistuese të Naftogaz ose Ukrnafta, prodhuesit më të mëdhenj të gazit dhe naftës në Ukrainë.

Megjithatë, marrëveshja nuk i referohet garancive të sigurisë së SHBA-së, për të cilat Kievi kishte insistuar fillimisht në këmbim të pranimit të marrëveshjes. Ai gjithashtu lë pyetje thelbësore të tilla si madhësia e aksioneve të SHBA-së në fond dhe kushtet e marrëveshjeve të “pronësisë së përbashkët” për t’u hasur në marrëveshjet pasuese. Pas tre vitesh në të cilat SHBA-ja ishte donatori kryesor i ndihmës ushtarake të Kievit, Trump përmbysi politikën e Uashingtonit duke hapur bisedime dypalëshe me Rusinë, pa asnjë aleat evropian apo Ukrainën në tryezë.

Zyrtarët ukrainas thanë se marrëveshja ishte miratuar nga ministrat e drejtësisë, ekonomisë dhe të jashtme, dhe parashikonte mundësinë që Zelenskyy të udhëtonte në Shtëpinë e Bardhë në javët e ardhshme për një ceremoni nënshkrimi me Trump.

“Ky do të jetë një shans për presidentin që të diskutojë se cila është tabloja më e gjerë. Dhe pastaj pas kësaj, ne do të jemi në gjendje të mendojmë për hapat e ardhshëm”, tha një zyrtar, shkruan Financial Times. /rtk/